Żyjemy w niespokojnych czasach. To naturalne, że odczuwamy lęk, który może udzielać się naszym dzieciom. Zarazem chcielibyśmy uchronić nasze pociechy przed wszelkimi lękami. Ale czy to możliwe? I czy potrzebne?
Obecna sytuacja spowodowana pandemią jest trudna zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Zmiana dotychczasowego stylu życia – ograniczone wyjścia z domu, kontakty społeczne (spotkania z rówieśnikami, wspólne zabawy), a niekiedy dodatkowo niekorzystna dla dziecka atmosfera domowa (napięcia, trudne emocje bliskich osób) powodujące niepewność i lęk – z pewnością nie sprzyja dobremu samopoczuciu psychicznemu dziecka. To, jak dane dziecko reaguje na obecną sytuację i jak sobie z nią radzi, jest kwestią indywidualną i z pewnością może zależeć od wielu czynników. Niektóre dzieci chętnie mówią o swoich emocjach, dzielą się tym co czują. Inne zaś mogą tłumić je w sobie, bać się mówienia o nich lub po prostu kompletnie nie umieć tego wykonać. Postawa rodziców i odpowiednie podejście z pewnością mogą znacząco ułatwić im codzienne, choć mocno zmienione, funkcjonowanie.
Jako rodzice często chcielibyśmy uchronić nasze dzieci przed wszelkimi trudnościami. Takie podejście jest przede wszystkim nierealne, ale także zupełnie niepotrzebne. Owszem, warto mieć świadomość, jak nasze reakcje na dziecięce lęki mogą wpływać na ich genezę czy wzmocnienie. Jednak niemożliwe jest uchronienie dziecka przed odczuwaniem jakichkolwiek lęków. Powinno się nauczyć, jak sobie z nimi radzić – dzięki temu wzmacnia swoje poczucie wartości i sprawstwa, wiary we własne możliwości. Ponadto, pewien poziom lęku jest człowiekowi potrzebny do prawidłowego funkcjonowania, mobilizuje do działania w sytuacji niebezpieczeństwa. Jednym słowem – odpowiedni poziom lęku pełni funkcję adaptacyjną, niezbędną każdemu człowiekowi, dzięki niemu jesteśmy w stanie poradzić sobie w wielu trudnych sytuacjach.
JAK REAGOWAĆ NA LĘKI U DZIECKA?
Jeśli dziecko mówi nam, że czegoś się boi, nie zaprzeczajmy jego obawom, nie komentujmy stwierdzeniem „nie ma się czego bać”. Skoro informuje nas o swoim strachu, to znaczy, że jest to dla niego trudna sytuacja i potrzebuje naszego wsparcia. Podważanie wiarygodności obaw dziecka z pewnością nie pomoże mu w tej sytuacji, wręcz przeciwnie – może skutecznie obniżyć jego samoocenę i obudzić poczucie winy z powodu swojego strachu (myśleć, że odczuwane przez niego emocje są czymś nieprawidłowym, nieakceptowanym przez najbliższe mu osoby).
Kiedy dziecko informuje nas o swoim lęku, wysłuchajmy go, dopytajmy o szczegóły, pokażmy swoje zainteresowanie, uszanujmy to i zaakceptujmy. Nie bójmy się rozmów na temat lęków z naszym dzieckiem. Nie unikajmy ich. Warto dyskutować z dzieckiem o różnych emocjach. Należy przedstawić mu lęk jako coś naturalnego, ...
