Długie godziny pracy, praca zmianowa i stres związany z pracą przyczyniają się do niedoboru snu wśród osób aktywnych zawodowo. Czas odpoczynku, a w tym snu, często zależy od ilości i godzin pracy, a niestety nie od indywidualnych potrzeb. Biorąc pod uwagę, że czas jest zasobem skończonym – im więcej czasu spędzamy na jednej czynności (pracy lub obowiązkach domowych), tym mniej czasu poświęcimy na inną aktywność. W związku z tym Barnes, Wagner i Ghumman (2012) zasugerowali, że osoby pożyczają z czasu przeznaczonego na sen, aby sprostać wymaganiom życia codziennego.
Sen jest aktywnym procesem, który ma zasadnicze znaczenie dla konsolidacji pamięci, regulacji emocji, wydajności uczenia się (Siegel, 2005; Walker, Stickgold, 2006). Ograniczanie snu ma negatywny wpływ na czas reakcji, koncentrację i utrzymywanie uwagi oraz pamięć. Dobrej jakości i wystarczającej długości sen jest konieczny do radzenia sobie ze stresem, a także utrzymywania odpowiedniej jakości funkcjonowania poznawczego i emocjonalnego.
Praca jest nieuchronnie związana ze stresem i zmęczeniem. Wykazano, że wymagająca praca wiąże się z zaburzeniami snu (Åkerstedt i in., 2002; Steptoe, Cropley, Joekes, 1999). Badania podłużne pokazały, że wysokie wymagania w pracy są związane z gorszą jakością snu i przyszłymi zaburzeniami snu (Van Laethem, Beckers, Kompier, Dijksterhuis, Geurts, 2013; Linton i in., 2015). Niekoniecznie dotyczy to jednak tylko ilości pracy, ale nadmiernego zaangażowania w jej wykonanie. Niemożność zaprzestania zamartwianiem się pracą przed pójściem spać jest lepszym predyktorem obniżonej jakości snu niż sama praca (Harvey, Tang, Browning, 2005).
Podobnie negatywny wpływ stresu na sen zależy bardziej od indywidualnej odpowiedzi i strategii radzenia sobie ze stresem (Hammen, 2005), niż od siły i częstotliwości sytuacji stresowych (Drake, Pillai, Roth, 2014). Sen jest niezbędny do prawidłowego radzenia sobie z wpływem stresu, a dbanie o dobrą jakość snu jest jednym z najlepszych sposobów regeneracji po stresującym dniu (Van Laethem, Beckers, Kompier, Dijksterhuis, Geurts, 2013; De Lange i in., 2009).
Zaburzenia snu i rytmu okołodobowego powodują zakłócenia pracy osi podwzgórze-przysadka-nadnercza i w konsekwencji wzmacniają fizjologiczną reakcję na stres (Herman, Cullinan, 1997). Deprywacja snu jest powiązana z większą wrażliwością poznawczą na stres (Minkel i in., 2012).
Radzenie sobie z wymaganiami i stresorami w miejscu pracy wymaga wysiłku i samokontroli, a zatem wyczerpuje zasoby samoregulacji. Sen pozwala na przywrócenie odpowiednich zdolności do samoregulacji (Barnes, 2012). Niewystarczająca regeneracja po stresujących doświadczeniach, czyli także wydłużenia związanych ze stresem okresów aktywacji układu krążenia, nerwowego i hormonalnego, może prowadzić do przewlekłego napięcia, pogorszenia samopoczucia i zmniejszenia wydajności w pracy. Działając na zasadzie błędnego koła, zaburzenia snu mogą być jednym z wczesnych objawów przeciążenia psychosomatycznego (Ganster, Rosen, 2013), a jednocześnie zaburzony sen nie pozwoli na przywrócenie biologicznej homeostazy i poprawy funkcjonowania.
Niedobór snu może również wpływać na emocjonalne i społeczne funkcjonowanie pracowników. Osoby, które nie śpią tyle, ile potrzebują i cierpią w związku z tym na przewlekły niedobór snu, mają większe trudności z rozpoznawaniem sygnałów niewerbalnych niż osoby, które regularnie się wysypiają (van der Helm, Gujar, Walker, 2010). Ponadto utrata snu prowadzi do zwiększenia nieufności w stosunku do innych (Anderson, Dickinson, 2010), pogorszenia nastawienia do pracy (Scott, Judge, 2006), obniżenia kreatywności i innowacyjności (Harrison, Horne, 1999) oraz problemów z organizacją, cierp...
